Cách kiểm tra cảm biến trục khuỷu và 5 dấu hiệu hư hỏng

Để kiểm tra cảm biến trục khuỷu, trước tiên cần quan sát giắc cắm, dây dẫn và khe hở giữa đầu cảm biến với vành răng để chắc chắn không lỏng, gãy hay sai chuẩn. Với cảm biến từ, đo điện trở cuộn dây bằng đồng hồ vạn năng; còn với cảm biến Hall, khi đề máy cần xuất ra xung vuông 5V ổn định. Ngoài ra, có thể dùng máy chẩn đoán OBD-II để đọc dữ liệu vòng tua để quan sát tín hiệu; nếu giá trị bất thường hoặc không có tín hiệu, cảm biến hoặc mạch đã hỏng và nên thay thế.

1. Kiểm tra cảm biến và kết nối điện

• Xác định vị trí và giắc cắm: Cảm biến trục khuỷu thường nằm gần puly trục khuỷu hoặc phía trên bánh đà. Ngắt giắc kết nối và kiểm tra xem có bị lỏng, oxy hóa hay dính bụi bẩn không.
• Quan sát dây dẫn và bề mặt cảm biến: Kiểm tra dây dẫn có bị nứt, chuột cắn hoặc bong tróc lớp vỏ không. Quan sát đầu cảm biến, nếu bám mạt sắt hoặc dầu mỡ thì cần vệ sinh sạch sẽ.

2. Kiểm tra đối với cảm biến từ

• Dùng đồng hồ vạn năng đo điện trở: nguội (900–1600Ω), nóng (1200–1900Ω). Lệch chuẩn → cảm biến hỏng.
• Kiểm tra khe hở với bánh răng/vành xung: 0,3–0,5 mm (trong Denco) hoặc 0,5–1,5 mm (puly/bánh đà). Sai lệch → tín hiệu kém.
• Quan sát tín hiệu bằng máy hiện sóng: sóng sin đều, ổn định là cảm biến tốt. Sóng yếu/mất là cảm biến lỗi.

3. Kiểm tra đối với cảm biến hall

• Bật khóa ON, cấp điện, đo tín hiệu bằng hiện sóng/chẩn đoán.
• Khi đề máy, cảm biến tốt sẽ cho xung vuông rõ ràng khoảng 5V, nguồn cấp 12V, dây mát 0V.
• Dùng máy đọc lỗi hoặc phần mềm. Nếu RPM hiển thị đều, cảm biến bình thường; nếu không có/giá trị sai thì cảm biến hoặc mạch hỏng.

Những lưu ý an toàn khi kiểm tra cảm biến trục khuỷu

• Ngắt cực âm ắc-quy: Tránh chập điện, bảo vệ cầu chì và ECU.

• Đợi động cơ nguội hẳn: Nhiệt độ bề mặt có thể >90°C, chạm vào dễ bỏng rát.

• Giữ khu vực sạch dầu: Tránh trượt tay, dầu bám vào đầu cảm biến gây sai lệch tín hiệu.

• Không nổ máy khi cảm biến đã tháo: ECU mất tín hiệu, dễ đánh lửa sai gây nổ ngược, hỏng ống xả.

Cách kiểm tra cảm biến trục khuỷu không chỉ giúp bạn sớm phát hiện lỗi mà còn tiết kiệm chi phí sửa chữa. Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ quy trình đo đạc bằng đồng hồ vạn năng, so sánh tín hiệu trên máy chẩn đoán và chỉ ra 5 dấu hiệu hư hỏng phổ biến, từ đó giúp bạn tự tin xử lý hoặc quyết định mang xe đến gara đúng lúc.

Cách kiểm tra cảm biến trục khuỷu ô tô

Cách kiểm tra cảm biến trục khuỷu dưới đây là bài test nhanh mà chúng tôi thường thực hiện để kiểm tra xem có hư hỏng hay không chỉ vài thao tác.

Kiểm tra đối với cảm biến từ

Nhấc nắp capo, bạn sẽ thấy cảm biến nằm sát bánh đà. Khi tháo giắc, cảm giác nhựa hơi ấm và mùi dầu nhẹ chứng tỏ xe vừa khởi động thất bại, dấu hiệu điển hình của tín hiệu yếu.

Dụng cụ cần có: Đồng hồ vạn năng (DVOM) thang Ω và AC, thước lá 0,05 mm và máy chẩn đoán đọc vòng tua (RPM).

Quy trình tiến hành kiểm tra cảm biến:

1. Dùng đồng hồ vạn năng đo điện trở giữa hai chân của cảm biến. Khi máy nguội, giá trị thường nằm trong khoảng 900 – 1600 Ohm; khi động cơ nóng, có thể tăng lên khoảng 1200 – 1900 Ohm. Nếu kết quả nằm ngoài khoảng này, cảm biến có thể đã hỏng.
2. Dùng thước đo để xác định khoảng cách giữa đầu cảm biến và bánh răng/vành xung. Với cảm biến đặt trong Denco, khe hở chuẩn khoảng 0,3 – 0,5 mm; còn cảm biến lắp ở đầu puly hoặc đuôi bánh đà, khoảng cách nên ở mức 0,5 – 1,5 mm. Sai lệch lớn có thể khiến cảm biến không ghi nhận tín hiệu chính xác.
3. Sử dụng máy hiện sóng để quan sát tín hiệu. Cảm biến hoạt động tốt sẽ cho ra sóng hình sin đều, ổn định về biên độ và tần số. Nếu tín hiệu yếu hoặc không có, cảm biến có thể đã lỗi.

Trong số các khách mang xe đến xưởng chúng tôi thì 60 % xe khó nổ chỉ vì khe hở sai hoặc đầu cảm biến bám bẩn.

Kiểm tra đối với cảm biến hall

Sau khi vặn chìa khóa ON, đèn check engine thoáng nháy rồi tắt, nhưng xe vẫn không nổ; nhiều khả năng cảm biến Hall không gửi đủ tín hiệu vị trí trục khuỷu.

Dụng cụ cần có: DVOM đo điện áp DC và xung, nguồn 5V giả lập, sơ đồ mạch điện nhà sản xuất.

Ba bước kiểm tra cảm biến

1. Chuyển khóa về chế độ ON để cấp điện, kết nối máy hiện sóng hoặc máy chẩn đoán với dây tín hiệu cảm biến. Chưa cần khởi động động cơ ở bước này.
2. Khi đề máy, cảm biến Hall thường xuất xung vuông rõ ràng ở mức khoảng 5V. Nguồn cấp vào cảm biến thường là 12V, dây tín hiệu khoảng 5V và dây mát 0V. Xung ổn định cho thấy cảm biến hoạt động bình thường.
3. Dùng máy đọc lỗi hoặc phần mềm chuyên dụng để kiểm tra thông tin RPM. Nếu số vòng tua hiển thị đều, cảm biến hoạt động tốt; nếu không hiển thị hoặc giá trị bất thường, có thể cảm biến hoặc mạch tín hiệu đã hỏng.

Một khi RPM hiển thị ổn định, bạn sẽ cảm nhận rõ tiếng máy khởi động chắc gọn, đó là dấu hiệu ECU đã nhận đủ tín hiệu và dòng nhiên liệu, đánh lửa đang phối hợp nhịp nhàng.

>>> Có thể bạn quan tâm: Cách kiểm tra cảm biến kích nổ ô tô chính xác, đơn giản

5 dấu hiệu hư hỏng cảm biến trục khuỷu trên ô tô

Dưới đây là 5 tín hiệu phổ biến mà tôi rút sau hàng trăm lượt kiểm tra trong năm qua, hãy lưu ý để nhận ra các hư hỏng sớm của động cơ:

• Khởi động kéo dài rồi tắt ngúm: Bạn nhấn đề, động cơ quay chậm, bắt lửa muộn hoặc chết máy ngay. Đây là dấu hiệu rõ nhất vì ECU không nhận đủ tín hiệu vị trí trục khuỷu.
• Đèn check engine nhấp nháy khi đang chạy đều ga: Ở tốc độ 60–80 km/h, xe bỗng giật nhẹ, đèn báo lỗi sáng rồi tắt. Cảm biến cho tín hiệu chập chờn, gián đoạn như sóng điện thoại yếu.
• Tiếng nổ hụt hơi, vòng tua không ổn định: Cảm giác ga không mượt, kim RPM dao động 600–1.200 vòng/phút tại chế độ cầm chừng. Khi tôi cắm máy, tín hiệu đứt quãng đúng lúc kim dao động.
• Tiết kiệm nhiên liệu bỗng giảm hẳn: Nhiều chủ xe kể lại rằng bình xăng cạn nhanh như gió. ECU tính sai thời điểm phun, khiến động cơ phải tiêu tốn thêm nhiên liệu để bù sức.
• Xe chết máy giữa chừng sau khi nóng máy: Lái 15–20 phút, động cơ đột ngột tắt dù pin, xăng đều ổn. Nhiệt độ cao làm cuộn dây cảm biến yếu đi, tín hiệu biến mất.

Nếu bạn gặp từ hai dấu hiệu trở lên, hãy liên hệ Phụ Tùng Frey qua hotline 0929486042, kỹ thuật viên sẽ hướng dẫn cách kiểm tra cảm biến trục khuỷu hoặc đặt lịch kiểm tra, giúp bạn tránh chi phí phát sinh do thay sai bệnh.

Những lưu ý đảm bảo an toàn khi kiểm tra cảm biến trục khuỷu

Trước khi cầm đồng hồ vạn năng, bạn hãy dừng lại vài giây để ghi nhớ những nguyên tắc sau để vừa bảo vệ túi tiền, vừa giữ an toàn cho chính mình:

• Ngắt cực âm ắc-quy: Đây là khoá chốt giúp bạn tránh chập điện. Không ít chủ xe tiếc vài phút thao tác, cuối cùng phải thay cầu chì hoặc thậm chí ECU, khoản chi đắt hơn nhiều so với cảm biến.
• Đợi máy nguội hẳn: Cảm biến nằm gần động cơ, nhiệt độ bề mặt có thể vượt 90 °C sau khi xe vừa hoạt động vì vậy cần chờ động cơ nguội hẳn rồi mới thao tác tránh bị bỏng rát.
• Giữ khu vực làm việc sạch dầu: Dầu bôi trơn rò rỉ dễ khiến bạn trượt tay, hoặc bám vào đầu cảm biến gây nhiễu tín hiệu. Trước khi đo, lau sạch bằng khăn không xơ và kiểm tra phớt trục khuỷu.
• Không nổ máy khi cảm biến đã tháo rời: ECU mất tín hiệu vị trí sẽ đoán mò thời điểm đánh lửa, tiềm ẩn nguy cơ nổ ngược làm hỏng ống xả. Hãy khóa máy, cố định giắc cẩn thận rồi mới thử đề.

Cách khắc phục khi cảm biến trục khuỷu bị lỗi

• Vệ sinh cảm biến khi bị bám bẩn: Trong nhiều trường hợp, cảm biến trục khuỷu không hỏng hẳn mà chỉ giảm hiệu quả do bụi bẩn, dầu nhớt hoặc mạt kim loại bám vào. Bạn có thể tháo cảm biến ra, dùng dung dịch vệ sinh điện hoặc vệ sinh chuyên dụng để làm sạch, sau đó lắp lại đúng vị trí và siết chặt. Nên ngắt bình ắc quy trước khi thao tác và đeo găng tay để đảm bảo an toàn.
• Thay cảm biến mới khi cần thiết: Nếu sau khi vệ sinh, cảm biến vẫn phát tín hiệu sai hoặc không có tín hiệu, cần thay mới. Quá trình thay nên được thực hiện ở gara hoặc các xưởng sửa chữa vì cần có dụng cụ phù hợp để tránh làm hỏng giắc cắm hoặc ảnh hưởng đến hệ thống đánh lửa và phun nhiên liệu.
• Kiểm tra toàn bộ hệ thống điện liên quan: Đôi khi lỗi không phải do cảm biến mà do dây dẫn, giắc cắm bị oxy hóa, đứt ngầm hoặc lỏng. Kiểm tra tổng thể hệ thống điện sẽ giúp tránh thay cảm biến không cần thiết và đảm bảo tín hiệu truyền ổn định.
• Xóa mã lỗi bằng thiết bị OBD2: Sau khi sửa chữa hoặc thay mới, cần xóa mã lỗi trên bảng táp-lô bằng thiết bị OBD2 để hệ thống nhận trạng thái mới và xe hoạt động bình thường trở lại.

Các câu hỏi thường gặp liên quan đến cách kiểm tra cảm biến trục khuỷu

Máy chẩn đoán hiển thị tốc độ động cơ khi đề máy là bao nhiêu để coi là bình thường?

ECU cần đọc được tối thiểu 150 vòng/phút trong 3–5 giây đầu đề máy. Nếu chỉ 80–100 vòng/phút, ECU sẽ coi mất tín hiệu và tự động ngắt phun. Khi gặp trường hợp này, chủ xe nên kiểm tra lại cảm biến trục khuỷu hoặc tình trạng ắc-quy.

Khoảng hở giữa đầu cảm biến trục khuỷu và răng tín hiệu thường là bao nhiêu?

Khoảng hở lý tưởng nằm trong 0,5–1,0 mm, lá feeler 0,8 mm được xem là “điểm chuẩn”. Khe hở rộng khiến tín hiệu yếu, còn quá hẹp có thể làm đầu cảm biến cạ bánh đà và hỏng cơ khí.

Nếu đo được điện áp nhưng xe vẫn không nổ thì sao?

Điện áp đo được có thể là xung méo hoặc sai pha, khiến ECU hiểu sai. Khi đó, thợ nên soi tín hiệu bằng máy hiện sóng để xem biên xung có sắc nét hay không. Nếu xung méo, giải pháp tốt nhất là thử cảm biến mới để so sánh.

Cảm biến trục khuỷu bị bẩn do dầu nhớt có ảnh hưởng không?

Dầu nhớt kèm mạt sắt bám đầu cảm biến sẽ che chắn trường từ, làm tín hiệu suy giảm tới 40%. Việc xịt sạch dầu và canh lại khe hở thường đủ giúp xe khởi động lại bình thường.

Cách kiểm tra cảm biến trục khuỷu đã trang bị cho bạn công cụ nhận biết sớm các dấu hiệu trục trặc, kết hợp với những mẹo lái xe ô tô an toàn sẽ giúp tiết kiệm chi phí và bảo vệ động cơ. Hãy liên hệ Phụ Tùng Frey qua hotline 0929486042 để được tư vấn và đặt lịch kiểm tra ngay hôm nay!