Kiến thức phụ tùng
Độ chụm bánh xe là gì? Cách đo và cân chỉnh đúng kỹ thuật
Độ chụm bánh xe là một trong những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận hành và độ an toàn của ô tô. Tuy nhiên, không ít chủ xe vẫn chưa hiểu rõ về khái niệm này cũng như cách đo và cân chỉnh đúng kỹ thuật. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ độ chụm bánh xe, cách kiểm tra và cân chỉnh đơn giản nhưng hiệu quả.
Độ chụm bánh xe là gì?
Độ chụm bánh xe (góc Toe) là thông số mô tả góc lệch của hai bánh xe trước hoặc sau so với phương song song của thân xe khi nhìn từ trên xuống. Tùy theo góc lệch vào hay lệch ra, độ chụm sẽ chia thành hai loại:
- Toe-in (độ chụm dương): Hai bánh xe hơi hướng vào nhau.
- Toe-out (độ chụm âm): Hai bánh xe hơi hướng ra ngoài.
Góc chụm đúng kỹ thuật sẽ giúp lốp xe mòn đều, xe đi thẳng ổn định và tay lái không bị lệch. Nếu sai lệch, xe có thể bị mất cân bằng, trượt lái hoặc gây hao mòn lốp không đều – ảnh hưởng đến cả độ bền xe lẫn an toàn vận hành.
Tại sao phải quan tâm đến độ chụm bánh xe?
Việc không kiểm tra hoặc điều chỉnh đúng độ chụm có thể dẫn đến hàng loạt hệ lụy nghiêm trọng về an toàn cũng như chi phí sử dụng.
Khi độ chụm bị sai lệch, xe sẽ dễ bị lệch hướng, rung lắc hoặc trượt bánh, đặc biệt khi chạy ở tốc độ cao. Điều này làm giảm độ ổn định khi lái và tăng nguy cơ mất lái khi phanh gấp hoặc đánh lái đột ngột. Đối với các dòng xe có hệ thống treo phức tạp, độ chụm sai còn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động của ABS và ESP.
Độ chụm không chuẩn khiến lốp xe mòn lệch, mòn nhanh, từ đó giảm tuổi thọ sử dụng và làm tăng chi phí thay thế lốp. Ngoài ra, tình trạng này còn kéo theo những hao mòn bất thường ở hệ thống treo, moay-ơ và cả trục truyền động nếu không được xử lý sớm.
Hướng dẫn cách đo độ chụm bánh xe tại nhà
Việc đo độ chụm bánh xe không nhất thiết phải mang xe đến garage nếu bạn có đủ dụng cụ cơ bản và thao tác đúng kỹ thuật. Dưới đây là các bước hướng dẫn giúp bạn kiểm tra nhanh tại nhà.
Chuẩn bị trước khi tiến hành đo góc đặt bánh xe
Trước khi bắt đầu đo góc đặt bánh xe, hãy đảm bảo những điều sau:
- Bề mặt đo phải bằng phẳng, không nghiêng hoặc gồ ghề.
- Lốp xe được bơm đúng áp suất tiêu chuẩn theo nhà sản xuất.
- Vô lăng để ở vị trí thẳng chính giữa.
- Cần chuẩn bị: thước dây, dây chỉ, vật cố định và thước vuông nếu có.
Lưu ý: Việc kiểm tra độ chụm nên được thực hiện khi xe không tải (không chở người hoặc hàng).
Hướng dẫn đo góc bánh xe bằng phương pháp dùng dây kéo
Đo bằng phương pháp dây kéo là cách đơn giản và dễ thực hiện nhất tại nhà.
Các bước thực hiện:
- Dùng dây kéo thẳng từ mép lốp trước đến mép lốp sau (trên cùng một bên).
- Đánh dấu điểm tiếp xúc giữa dây và hai bánh.
- Đo khoảng cách giữa hai điểm tiếp xúc tại phía trước và phía sau bánh trước.
Cách đọc kết quả:
- Khoảng cách phía trước < phía sau: xe đang Toe-in.
- Khoảng cách phía trước > phía sau: xe đang Toe-out.
- Hai khoảng cách bằng nhau: độ chụm chuẩn.
Áp dụng thước vuông để kiểm tra độ chụm đơn giản
Phương pháp dùng thước vuông lớn hoặc thước chữ L là cách trực quan để kiểm tra xem hai bánh xe có song song với nhau hay không.
Cách thực hiện:
- Đậu xe trên mặt phẳng, vô lăng để thẳng.
- Đặt phần đáy của thước vuông áp sát mép ngoài của bánh xe trước (tại điểm gần mặt đất).
- Sau đó, đánh dấu hoặc đo khoảng cách từ cạnh còn lại của thước vuông đến mép ngoài của bánh xe sau, tại điểm cùng độ cao (gần mặt đất, thẳng hàng với điểm đo ở bánh trước).
Cách đọc kết quả:
- Nếu khoảng cách từ thước đến bánh sau lớn hơn chiều ngang bánh xe trước, xe có xu hướng Toe-out.
- Nếu khoảng cách nhỏ hơn, xe có xu hướng Toe-in.
- Nếu khoảng cách bằng nhau, bánh xe đang ở góc chụm tiêu chuẩn.
Phương pháp này mang tính tương đối nhưng vẫn hữu ích để phát hiện sớm các sai lệch lớn về độ chụm bánh xe.
Cách cân chỉnh độ chụm bánh xe đúng kỹ thuật
Việc cân chỉnh độ chụm bánh xe đòi hỏi sự chính xác cao, bởi chỉ một sai số nhỏ cũng có thể làm thay đổi hoàn toàn cảm giác lái và sự ổn định của xe. Dưới đây là các bước cơ bản để bạn hiểu rõ quá trình này.
Bước 1: Kiểm tra hệ thống treo và lốp
Trước khi cân chỉnh, cần đảm bảo:
- Hệ thống treo không bị cong vênh, hư hỏng.
- Lốp không bị mòn lệch, áp suất được bơm đúng chuẩn.
- Vô lăng đặt ở vị trí chính giữa.
Bước 2: Xác định tình trạng độ chụm hiện tại
Sử dụng thước dây, máy đo toe chuyên dụng hoặc các cách kiểm tra tại nhà đã nêu ở phần trên. Xác định xe đang bị Toe-in hay Toe-out để điều chỉnh phù hợp.
Bước 3: Thực hiện điều chỉnh thanh rút lái
- Xác định thanh rút lái nằm nối từ trụ bánh xe vào cụm hệ thống lái.
- Dùng cờ lê nới lỏng ốc cố định trên thanh rút lái.
- Xoay thanh rút lái theo chiều kim đồng hồ để tăng Toe-in (bánh xe hướng vào).
- Xoay ngược chiều kim đồng hồ để tăng Toe-out (bánh xe hướng ra).
- Thực hiện điều chỉnh đều ở cả hai bánh trước để vô lăng giữ được vị trí cân bằng.
Bước 4: Siết chặt và kiểm tra lại các ốc
- Sau khi điều chỉnh, siết chặt các ốc cố định.
- Kiểm tra lại khoảng cách giữa bánh trước (phía trước và phía sau) để đảm bảo độ chụm bánh xe đã đạt mức chuẩn theo thông số khuyến nghị của nhà sản xuất.
Nếu bạn không có kinh nghiệm hoặc dụng cụ chuyên dụng, liên hệ Zalo/Hotline: 0929486042 để mang xe đến Phụ Tùng Frey để được kiểm tra bằng máy đo góc đặt bánh xe 3D. Việc tự ý chỉnh sai có thể gây hại cho hệ thống lái và lốp xe.
Những câu hỏi thường gặp về độ chụm bánh xe
Bao lâu nên kiểm tra và căn chỉnh độ chụm bánh xe?
Bạn nên kiểm tra độ chụm bánh xe định kỳ mỗi 10.000 – 15.000 km hoặc sau khi:
- Thay lốp mới.
- Hệ thống treo bị tác động hoặc xe chịu lực va đập mạnh.
- Cảm nhận xe bị lệch lái, rung lắc hoặc mòn lốp không đều.
Việc kiểm tra thường xuyên giúp giữ độ an toàn cao, đồng thời tiết kiệm chi phí mòn lốp về lâu dài.
Cân chỉnh độ chụm bánh xe có tốn nhiều chi phí không?
Chi phí cân chỉnh độ chụm bánh xe không quá cao, dao động từ 200.000 – 500.000 đồng tùy vào loại xe và công nghệ thiết bị sử dụng (2D, 3D hay 3D laser). Đây là khoản đầu tư nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn trong việc bảo vệ lốp và hệ thống lái.
Tại sao xe mới thay lốp vẫn bị lệch tay lái?
Dù đã thay lốp mới, nếu chưa căn chỉnh lại độ chụm bánh xe, xe vẫn có thể bị lệch lái. Ngoài ra, nguyên nhân xe bị lệch lái còn có thể do:
- Lắp lốp không đều áp suất.
- Mâm bị cong vênh.
- Hệ thống treo hoặc rotuyn lái bị mòn, lệch trục.
Sau khi thay lốp, hãy luôn yêu cầu kỹ thuật viên kiểm tra và cân chỉnh lại toàn bộ góc đặt bánh xe để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi vận hành.
Việc đo và cân chỉnh đúng cách độ chụm bánh xe không chỉ mang lại cảm giác lái mượt mà mà còn đảm bảo an toàn trên mọi hành trình. Nếu bạn chưa chắc chắn về tình trạng xe của mình, đừng ngần ngại liên hệ với Phụ Tùng Frey qua hotline 0929486042 để được tư vấn và hỗ trợ kiểm tra độ chụm bánh xe nhanh chóng, chính xác và đúng kỹ thuật.
Hiếu Frey: Quản lý Frey Việt Nam
Trần Văn Hiếu (Hiếu Frey)
Tôi là Trần Văn Hiếu, mọi người hay gọi tôi là Hiếu Frey, tốt nghiệp đại học công nghiệp Hà Nội - Với hơn 5 năm làm việc trong ngành dịch vụ và sửa chữa ô tô, buôn bán phụ tùng các dòng xe châu Âu như Mercedes, Audi, BMW...
